ارز دیجیتال و بازار بورس شیوه های نوین قمار در عصر جدید
در مقالات قبل در مورد شیوه های نوین ربا در عصر حاضر روشنگری هایی صورت گرفت . در این مقال در مورد خرید و فروش انواع ارز دیجیتال یا بیتکوین( که البته بیتکوین یکی از دهها نوع ارز دیجیتال یا مشهورترین آنهاست ) و نیز بازار سهام بورس روشنگری می شود . پرسش برای برخی از مؤمنان که به مسائل حلال و حرام بودن کسب خود اهمیت می دهند این است که آیا این نوع کسب یعنی خرید و فروش ارز دیجیتال و یا شرکت در بازار سهام بورس و خرید و فروش سهم ، مشکل و مورد شرعی دارد یا خیر .در این مورد باید گفت ارز دیجیتال و یا بازار سهام بورس مسائلی امروزی و جدید در کسب و فعالیت اقتصادی هستند و در قرآن کریم و روایات به صراحت در این مورد مطالبی بیان نشده . ولی در قرآن کریم آیاتی وجود دارد که یک قاعده ی کلی را برای مسایل کسب حلال در همه ی زمانها بیان می کند که به نوعی تکلیف مشروع بودن این گونه فعالیتهای اقتصادی را تا حد زیادی مشخص می کند . مثلا در قرآن کریم آیه ای وجود دارد که می فرماید: و ان لیس للانسان الا ما سعی ... و برای انسان نیست مگر انچا برای وی سعی و تلاش کرده . خب این یک قاعده ی کلی است و شامل خیلی موارد مثلا اعمال خیر می شود ولی می توان گفت این آیه به مسائل کسب و فعالیت اقتصادی هم نظر دارد و مقصود و معنی آن می تواند این باشد که کسب و درآمدی برای انسان مشروعیت دارد و کاملا حلال است و او صاحب آن است که برای آن تلاش فکری و یا عملی بکار برده. مثلا دانشمند و کاشفی که با فعالیت فکری خود لامپ برق را اختراع کرده عواید اقتصادی و مالکیت معنوی این اختراع مربوط به اوست و درآمد او از طریق فروش حق اختراع او به شرکتهای تولیدی کاملا حلال است . و یا کارگر ساختمانی که با فعالیت جسمی در ساختن یک ساختمان شرکت می کند درآمد او کاملا مشروع و حلال است . ولی برخی فعالیتهای اقتصادی نظیر خرید و با فروش ارز دیجیتال و با خرید و فروش سهام بورس از طریق نرم افزار چندان فعالیت فکری و عملی برای تولید کالا و ارائه ی خدمتی به مردم در آن صورت نمی گیرد و بیشتر شبیه شرط بندی و قمار به شکل نوین است که یک نفر ممکن است مبالغی کلان پول در یک لحطه بدون فعالیت فکری و عملی به دست آورد و دیگری نیز به همین شیوه ممکن است مبالغ کلانی پول و سرمایه از دست بدهد و درست شبیه به قمار کردن در زمان گذشته است که تنها شیوه ها و ابزار آن جدید و نوین شده ولی شکل و شیوه ی کار همان به شیوه ی قمار در زمان قدیم است . مثلا در قدیم شیوه ی شرط بندی و قمار با تیرهای چوبین و یا برگه های کاغذی قمار بود ولی در عصر نوین این شیوه بصورت اعداد و ارقامی از پول و سرمایه در جداولی به صورت نرم افزارهای رایانه ای و در بستر اینترت و فضای مجازی می باشد . که عده ی بسیاری در یک لحظه ممکن است زیان و عده ی بیشماری سود ببرند بدون هیچ تلاش فکری و عملی و ارائه ی خدمت و فروش کالایی به مردم و این به نظر می رسد قمار نیست بلکه پدر جد قماربازی است . علاوه بر آن ،این شیوه ی کسب درآمد مانند ربا برای اقتصاد جامعه نیز مسلما زیانبار است و ممکن است سرمایه داران بجای اینکه که سر مایه ی خود را در کارهای تولیدی که باعث افزایش تولید کالاها و خدمات و شکوفا شدن اقتصاد جامعه است بکار ببرند آن را در این قمار جهانی و بزرگ بیهوده به کار ببرند و آن را نیز در موارد بسیار ببازند و از دست بدهند . و علاوه بر زیان به خود ، به اقتصاد جامعه نیز بر اثر کمبود تولید کالا و خدمات زیانهای بسیاری وارد شود. پس احتیاط آن است که مؤمنانی که دغدغه ی کسب درآمد حلال دارند حتی نزدیک به این نوع کسب قمارگونه نشوند و فعالیت اقتصادی سالم و مشروعی که باعث تولید کالا و خدمات و کمک به اقتصاد جامعه می کند را شروع کنند تا با کسب حلال و مشروع به کمال معنوی نیز دست پیدا کنند.. سلام بر کسی که پیرو هدایت شود.